جراحی دندان عقل یک روش رایج است که برای برداشتن دندان های عقل انجام می شود. دندان های عقل آخرین دندان هایی هستند که در دهان رشد می کنند و اغلب در فضاهای کافی برای رشد قرار نمی گیرند. این می تواند منجر به مشکلاتی مانند درد، عفونت و پوسیدگی دندان شود. در بیشتر مواقع جراحی دندان عقل برای جلوگیری از این مشکلات انجام می شود.
روش های مختلفی برای جراحی دندان عقل وجود دارد. نوع روشی که انتخاب می شود به موقعیت دندان های عقل و سلامت دهان بیمار بستگی دارد. در این مقاله، به بررسی روش های جراحی دندان عقل می پردازیم. همچنین مراحل آمادگی قبل از جراحی، مراقبت پس از جراحی، مشکلات و عوارض ممکن و نکات کلیدی مرتبط با خارج کردن دندان عقل را بررسی خواهیم کرد.
آمادگی های لازم قبل از جراحی دندان عقل
قبل از جراحی دندان عقل، برخی آمادگی ها و مراحل بررسی باید انجام شود تا پزشک معالج بتواند برنامه ریزی مناسبی برای جراحی شما انجام دهد. در زیر به برخی از آمادگی های لازم قبل از جراحی دندان عقل اشاره می کنم:
- معاینه دندانی: دندانپزشک شما باید معاینه کاملی از دندان عقل شما انجام دهد. او بررسی می کند که آیا دندان عقل به طور کامل در جا خود رشد کرده است یا نه، آیا دارای مشکلاتی نظیر تورم یا التهاب است و آیا خارج کردن آن ضروری است یا نه.
- تصویربرداری: ممکن است پزشک شما نیاز به تصاویر شعاعی از دندان عقل شما داشته باشد تا بهتر بتواند شرایط دندان و استخوان های محیط را بررسی کند. این تصاویر می توانند شامل ایکس ری، توموگرافی کامپیوتری (CT-scan) و پانورامیک شما باشند.
- استفاده از داروها: اگر شما در حال استفاده از هر نوع دارویی هستید، باید به پزشک معالجتان در مورد آنها اطلاع دهید. بعضی از داروها می توانند تأثیری بر روند جراحی داشته باشند و در صورت لزوم، پزشک ممکن است دستورات خاصی درباره قطع یا پیش از جراحی داروها بدهد.
- بررسی سابقه بیماری: اگر شما سابقه ای از بیماری ها، آسم، حساسیت ها یا مشکلات جدی دیگر دارید، باید این اطلاعات را با پزشک معالج خود به اشتراک بگذارید. این اطلاعات می تواند بر تصمیمات درمانی و استفاده از بیهوشی تأثیر بگذارد.
- پیش از جراحی، حتماً دستورات پزشک را رعایت کنید و از هر گونه خوردن یا نوشیدنی قبل از جراحی که پزشک ممنوعیت می دهد، پیروی کنید.
انواع جراحی دندان عقل
انواع جراحی دندان عقل مبتنی بر مدل جایگیری دندان عقل در ناحیه فک متفاوت است. در ادامه به انواع جراحی دندان عقل اشاره می کنیم.
جراحی دندان عقل نهفته افقی
در این نوع جراحی، دندان عقل به صورت افقی نهفته شده است و قسمتی از آن درون لثه قرار دارد. در این حالت، پزشک برای دسترسی به دندان عقل، باید بازوی لثه را بریده و دندان عقل را خارج کند.
جراحی دندان عقل نهفته به سمت ناحیه عقب دهان
در این حالت، دندان عقل به ناحیه عقب دهان نهفته است و ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی مانند التهاب لثه، درد و تورم شود. پزشک برای کشیدن دندان عقل، لثه را بریده و دندان عقل را خارج می کند.
جراحی دندان عقل نهفته عمودی
در این حالت، دندان عقل به صورت عمودی نهفته شده است و احتمالاً با استخوان فک تداخل دارد. پزشک برای دسترسی به دندان عقل، ممکن است قطعی از استخوان فک را انجام دهد و سپس دندان عقل را خارج کند.
جراحی دندان عقل نهفته مزیال
در این نوع جراحی، دندان عقل به ناحیه مزیال (نزدیک به دنباله دندان) نهفته است. پزشک برای خارج کردن دندان عقل، قطعی از استخوان فک را انجام می دهد و سپس دندان عقل را خارج می کند.
بنابراین، جراحی دندان عقل به دو دسته جراحی دندان عقل نهفته و جراحی دندان عقل نیمه نهفته تقسیم می شود. نوع جراحی مورد نیاز بر اساس مدل جایگیری دندان عقل و شرایط فردی شما تعیین می شود. دندانپزشک شما می تواند با بررسی وضعیت دندان عقل شما، نوع مناسب جراحی را تعیین کند.
جراحی دندان عقل نهفته
اگر دندان عقل درون لثه نهفته شده و خارج نمی شود، به آن دندان عقل نهفته گفته می شود. در این شرایط، جهت خروج دندان عقل، لثه برش داده می شود و با توجه به شرایط دندان، آن را به قطعات کوچکتر تقسیم کرده و خارج می کنند. جراحی دندان عقل نهفته معمولاً تحت بی حسی انجام می شود و در حین جراحی دردی احساس نمی شود.
دندان عقل نهفته معمولاً قابل رؤیت نیست و به همین دلیل ممکن است بدون اینکه بیمار آن را متوجه شود، به مشکلات زیادی منجر شود. بنابراین تأخیر در جراحی دندان عقل نهفته ممکن است منجر به مشکلات غیرقابل جبران برای بیمار شود. دندان عقل نهفته حاوی فولیکول یا کیسه رویشی در اطراف خود است که در طول زمان ممکن است تغییر کند و به تومور یا کیست تبدیل شود.
جراحی دندان عقل نهفته قبل از سن ۲۵ تا ۳۰ سالگی بسیار مهم است. در این جراحی، ابتدا برشی در ناحیه دندان عقل انجام می شود. سپس استخوان اطراف آن برداشته می شود و در نهایت دندان عقل به قطعات کوچکتر تقسیم شده و خارج می شود تا فرآیند خروج آن آسانتر شود.
بیشتر بخوانید: دندان عقل و تأثیر آن بر روند ارتودنسی
جراحی دندان عقل نیمه نهفته
اگر دندان عقل به طور کامل از لثه خارج نشود و درون لثه نیمه نهفته باقی بماند، جراحی آن ضروری است. این موضوع به دلیل احتمال تهاجم باکتری ها و عفونت لثه است. در صورتی که دندان عقل نیمه نهفته جراحی نشود، ممکن است عفونت لثه در بافت های اطراف آن بوجود آید که منجر به علائمی مانند درد، تورم، قرمزی و عفونت می شود. بنابراین، در این موارد، پیشنهاد می شود دندان عقل نیمه نهفته را هر چه سریعتر جراحی کنید تا از مشکلات بعدی جلوگیری شود و بهبودی سریع تر رخ دهد. انجام جراحی دندان عقل نیمه نهفته توسط متخصص دندانپزشک در این زمینه توصیه می شود.
مراقبت های قبل از جراحی دندان عقل:
- مشاوره با دندانپزشک درباره روش ها، ریسک ها و مراقبت های قبل از جراحی
- اگر مشکلات پزشکی دارید یا داروهای خاصی مصرف می کنید، به دندانپزشک خود اطلاع دهید تا بتواند برنامه جراحی را با توجه به این موارد تنظیم کند.
- تهیه تصاویر پرتویی برای نمایش موقعیت دقیق دندان عقل و ساختارهای اطراف آن
- اگر مصرف مداومی از داروهای خاص دارید، مانند خون گیرها یا داروهای ضد انعقاد، باید قبل از جراحی با دندانپزشک خود در مورد قطع یا تعلیق مصرف آنها مشورت کنید.
مراقبت های بعد از جراحی دندان عقل:
- استفاده از آنتی بیوتیک: دندانپزشک ممکن است شما را به مصرف آنتی بیوتیک ها پس از جراحی دندان عقل ارجاع دهد تا عفونت را کنترل کند.
- استفاده از مسکن ها: در صورت نیاز، ممکن است دندانپزشک شما داروهای مسکن تجویز کند تا درد و ترشحات بعد از جراحی را کاهش دهد.
- رعایت توصیه های تغذیه: بعد از جراحی، ممکن است برخی از موارد مانند محدودیت در مصرف غذاهای سفت و گرم، مصرف مایعات سردتر و نرمتر، و اجتناب از مصرف مواد قندی و غذاهای چسبنده توصیه شود.
- شستشو و مراقبت لثه: پس از جراحی، دندانپزشک ممکن است روش های خاص شستشو و مراقبت لثه را به شما توصیه کند تا عمل جراحی به خوبی بهبود یابد.
- پیگیری وقت های مراقبتی: برای ارزیابی و پیگیری پس از جراحی، ممکن است دندانپزشک شما وقت های مراقبتی تعیین کند تا مطمئن شود که ترمیمات درست انجام گرفته اند و هیچ عوارضی وجود ندارد.
توصیه می شود که بعد از جراحی دندان عقل نیمه نهفته، دستورات و راهنمایی های دندانپزشک را به دقت دنبال کنید. همچنین، در صورتی که هرگونه علائم نگران کننده مانند درد شدید، خونریزی غیرمعمول، تورم شدید یا تغییر رنگ دارید، باید به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
دوره نقاهت جراحی دندان عقل چقدر است؟
دوره نقاهت پس از جراحی دندان عقل ممکن است بین چند روز تا چند هفته طول بکشد، اما مدت دقیق آن بستگی به عوامل زیر دارد:
- پیچیدگی عمل جراحی: اگر جراحی دندان عقل شما ساده و بدون مشکلات بوده باشد، ممکن است دوره نقاهت کوتاه تری داشته باشد. اما در صورتی که جراحی پیچیده تر بوده و ممکن است نیاز به استخراج دندان عقل توده ای، جراحی باز یا جراحی با استفاده از بخیه داشته باشد، دوره نقاهت ممکن است طولانی تر باشد.
- تعداد دندان های عقل استخراج شده: اگر بیش از یک دندان عقل استخراج شود، دوره نقاهت ممکن است طولانی تر باشد. هر دندان استخراج شده نیازمند زمان و ترمیم بیشتری است.
- عوارض بعد از جراحی: در بعضی موارد، جراحی دندان عقل ممکن است با عوارض مانند التهاب، عفونت یا خونریزی همراه باشد. این موارد ممکن است نیازمند مراقبت و احتیاط بیشتری باشند و در نتیجه دوره نقاهت را طولانی تر کنند.
- توانایی بهبودی شخصی: هر فرد به طور متفاوت به جراحی و فرآیند نقاهت پاسخ می دهد. عواملی مانند سلامت عمومی، سیستم ایمنی، سن، تغذیه و رفتارهای بهبودی فرد می تواند بر روی مدت دوره نقاهت تأثیر بگذارد.
در هر صورت، برای تعیین دقیق مدت دوره نقاهت پس از جراحی دندان عقل، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما قادر خواهد بود براساس وضعیت شما و جزئیات جراحی، تخمینی از مدت زمان لازم برای نقاهت را ارائه دهد.
بیشتر بخوانید: هر آنچه درباره دندان عقل باید بدانید
جمع بندی
در این مقاله از دکتر نوبت به روش های جراحی برای خارج کردن دندان عقل پرداختیم. در صورتی که دندان عقل به طور کامل از لثه خارج نشده و درون لثه نیمه نهفته باقی بمانده است، جراحی ضروری است. انتخاب روش مناسب جراحی بستگی به شرایط و مشکلات هر فرد دارد و بهتر است با متخصص دندانپزشک مشورت شود. هدف اصلی این جراحی، جلوگیری از عفونت و التهاب لثه و بهبودی سریع تر فرد می باشد.
