نقاشی کشیدن برای کودکان فرآیندی بسیار لذت بخش است و کودکان با کشیدن نقاشی و استفاده از رنگ ها، شکل ها و ... به بیان احساسات و احوال درونی خود می پردازند. کودکان با کشیدن نقاشی به صورت غیرمستقیم احساسات خود نسبت به اطرافیان، ترس ها و حتی رضایت یا عدم رضایت خود از وضعیت فعلی خانه و خانواده را بیان می کنند. بسیاری از روانشناسان با تحلیل نقاشی کودکان به سلامت و وضعیت روحی و روانی کودکان پی می برند و در صورت نیاز درمان های لازم روانشناسی و روانشناختی را برای کودکان آغاز می کنند. مطالبی که در این مقاله بیان می شود در رابطه با کودکان 4 تا 12 سال صدق می کند و توجه داشته باشید که روانشناسی نقاشی کودک و تفسیر آن ها با توجه به فرهنگ ملیت های مختلف ممکن است متفاوت باشد.
تفسیر عناصر در نقاشی کودکان
در نقاشی های کودکان باید به تفسیر مواردی بپردازید که بیشتر از دیگر عناصر در صفحه نقاشی تکرار می شوند. حتما در نظر داشته باشید که در زمان نقاشی کشیدن کودکتان، اجازه دهید که او عناصر و کاراکترهای نقاشی را با توجه به دید خود رنگ آمیزی و طراحی کند و در نحوه کشیدن و رنگ آمیزی کودک دخالت نکنید. زیرا گاهی عجیب و غریب کشیدن اشکال و رنگ ها نشانه خلاقیت کودک شما است.
رنگ ها در نقاشی کودکان
رنگ ها در نقاشی کودکان بیانگر افکار و احساساتی هستند که کودکان قادر به بیان آن ها نیستند. از آنجایی که کودکان هرچه بزرگتر می شوند درگیر طیف گسترده تری از هیجانات و احساسات می شوند رنگ ها می توانند به خوبی وضعیت احساسی کودکان را شرح دهند. هرچه کودک شما در نقاشی های خود از رنگ های بیشتری استفاده کند، نشانه خوشحالی و هیجان او در زندگی است و در صورتی که کودک شما از یک رنگ خاص بیشتر استفاده می کند، گاهی نشان دهنده وضعیت عاطفی کودک است. در این بخش به بیان معنی برخی از رنگ های پرکاربرد که بیشتر در نقاشی کودکان دیده شده است، می پردازیم.
- رنگ سیاه و بنفش نشانه تسلط است و بیشتر در کودکانی مورد استفاده قرار می گیرد که خواستار سلطه گری هستند.
- رنگ آبی بیشتر در کودکانی که طبیعتی دلسوز دارند استفاده می شود.
- رنگ قرمز نشانه هیجان است و بیشتر در کودکانی مورد استفاده قرار می گیرد که نمی خواهند چیزی را از دست بدهند و یکی از محبوب ترین رنگ ها در بین کودکان محسوب می شود.
- رنگ صورتی نشان دهنده قدردانی و عشق است و معمولا مورد استفاده دختران قرار می گیرد.
- سبز رنگ کودکانی است که دوست دارند، متفاوت باشند و هنرمندانه و باهوش بنظر برسند.
- رنگ زرد بیانگر طبیعتی گرم و هوش بالا است.
بیشتر بخوانید: راهکارهای مدیریت ترس در کودکان
ناقص بودن نقاشی کودک نشانه چیست؟
اگر کودک شما نقاشی خود را ناقص می کشد، گاهی نشان دهنده این است که کودک نیاز به تشویق دارد و چنین نقاشی هایی بیانگر احساس ناامنی در کودکان است. همچنین نقاشی های ناقص نشان دهنده یک کودک عجول است و اگر این وضعیت به صورت طولانی مدت ادامه داشته باشد، والدین باید به یک روانشناس کودک مراجعه کنند. پاک کردن و تصحیح بیش ازحد در نقاشی کودکان بیانگر یک کودک با شخصیت اضطرابی بیش از حد است و در مقابل اگر کودک از تزیینات بیش از حد در نقاشی های خود استفاده می کند، یعنی نیاز به توجه بیشتری دارد.
مکان هایی از صفحه که کودک نقاشی را شروع می کند
مکان هایی از صفحه که کودک نقاشی را شروع می کند بیانگر وضعیت ذهنی کودک است. اما این موضوع در کودکان بزرگتر بیشتر صدق می کند. کودکانی که در سمت چپ نقاشی می کنند، شخصیتی خجالتی و درون گرا دارند و گاهی کودک به دنبال فردی دلسوز و بالغ مانند: پدر یا مادری مهربان و روشن فکر است. در مقابل اگر کودک نقاشی را از سمت راست شروع کند بیانگر کودکی برون گرا است و نشان دهنده این است که کودک تمایل دارد با دیگران ارتباط برقرار کند و کودکی خوش برخورد است.
کودکی که در نقاشی خود اشکال را به صورت برجسته و به اندازه استاندارد می کشد، کودکی متعادل است و در مقابل اگر اشکال یا چهره ها در گوشه یا پایین صفحه باشند نشان دهنده احساس ناکافی بودن در کودک یا عدم امنیت کودک است.
معنی اشکال نقاشی کودکان چیست؟
معنی اشکال مختلف در نقاشی کودکان می تواند نکات بسیار مهمی را در رابطه با شخصیت کودک به ما بدهد. در نتیجه دانستن معنی انواع اشکال نقاشی و تحلیل آن ها می تواند به ارتباط ما با کودکمان کمک کند. در این بخش به بیان معنی برخی از رایج ترین اشکال نقاشی کودکان می پردازیم.
خانه در نقاشی کودکان
خانه در نقاشی کودکان ببیانگر وضعیت و چگونگی زندگی کودک است. کودکانی که تجربایت منفی و خشونت های خانگی را تجربه کرده اند، خانه می تواند برایشان مانند یک زندان باشد. همچنین تعداد یا عدم وجود پنجره نیز می تواند اطلاعاتی را به شما بدهد.
تعداد نامنظم پنجره ها می تواند، نشان دهنده راحتی در برقراری ارتباط با دیگران باشد. کودکانی که از روابط اجتماعی خوبی برخورداراند با کشیدن یک پیاده رو یا راهی به سمت خانه این موضوع را نشان می دهند. در صورتی که کودکانی که برقراری ارتباط با دیگران برایشان مشکل است، احتمالا اصلا راهی رابه سمت خانه نکشند. توجه به دیگر جزییات نقاشی کودکان قطعا اطلاعات بیشتری رابه شما در رابطه با فرزندتان خواهد داد.
هیولا در نقاشی کودکان
خون آشام ها و هیولاها نشان دهنده قدرت هستند. در صورتی که هیولا در مرکز نقاشی کشیده شده باشد به معنای این است که کودک آرزو دارد به عنوان فردی قدرتمند دیده شود. البته گاهی برخی از اختلال های اضطرابی کودک را نشان می دهد. اگر شما به کودک خود بگویید که شخصیتی را طراحی کند و او یک هیولا بکشد، نشان دهنده دیدگاه منفی کودک است اما اگر کودک به صورت تصادفی هیولا را رسم کند، می تواند نشان دهنده میل به قدرتمند تر شدن در کودک باشد.
خورشید در نقاشی کودکان
خورشید زرد در نقاشی کودکان می تواند به معنای داشتن یک زندگی شاد و رضایت بخش باشد. طراحی یک خورشید کامل نشان دهنده یک کودک خوشحال است که دیدگاه مثبتی نسبت به جهان دارد. طراحی خورشید در گوشه سمت راست صفحه نقاشی نیز نشان دهنده اضطراب در کودک است و طراحی یک خورشید کوچک در آسمانی ابری می تواند نشانه هایی از افسردگی و احساس ناامیدی در کودک باشد.
درختان در نقاشی کودکان
درختان در نقاشی کودکان بسیار مهم هستند؛ زیرا نشان دهنده ارتباط کودک است. شاخه های کوتاه درخت نشان دهنده روح ترسیده کودک است و شاخه های بلند درخت نشان دهنده شخصیت برونگرا در کودک است. ریشه درخت به معنی پایه های محکم خانوادگی است و وجود برگ و میوه بهترین حالت برای نقاشی درخت است. در صورتی که کودک از کشیدن برگ و میوه برای درخت خود امتناع کند، نشان دهنده مشکلی در خانواده است.
اعضای خانواده در نقاشی کودکان
اعضای خانواده در نقاشی کودکان نشان دهنده ارتباط کودک با خانواده است. زمانی که کودک در میان والدین طراحی شده است، بیانگر احساس امنیت و محافظت است. اگر کودک خیلی از والدین کوچکتر است یا تنها درگوشه ای است ممکن است احساس تنهایی یا درحاشیه بودن داشته باشد.
ابر و باران در نقاشی کودکان
ابر و باران در نقاشی کودکان می تواند نشان دهنده ترس و اضطراب در کودک باشد. اگر کودک دچار ترس یا اضطراب باشد در نقاشی خود را در زیر قطرات باران یا ابر خواهد کشید.
رنگین کمان در نقاشی کودکان
رنگین کمان های رنگارنگ در نقاشی کودکان نشان دهنده دیدگاه مثبت این کودکان است.
استفاده بیش از حد از یک رنگ در نقاشی کودکان نشانه چیست؟
استفاده بیش از حد از یک رنگ در نقاشی کودکان می تواند نکات زیادی را در رابطه با کودک به ما بگویید. رنگ آبی نشان دهنده افسردگی و رنگ قرمز نشان دهنده عصبانیت است. استفاده مداوم از یک رنگ خاص یا رنگ های تیره از جمله خاکستری نیز نگران کننده است و این موضوع می توند نشان دهنده کور رنگی، نگرانی های عصبی یاسایر مشکلات روانشناختی باشد.
بیشتر بخوانید: بهترین رفتار با کودک پرخاشگر + راهکارهای درمان پرخاشگری کودکان
با مشاهده چه تصاویری در نقاشی کودکان به یک روانشناس کودک مراجعه کنیم؟
گاهی اوقات کودکان ممکن است به صورت دائم برخی اشکال خشن را ترسیم کنند. در صورت مشاهده مکرر طراحی های خشن و تیره رنگ حتما باید در اولین فرصت به یک دکتر روانشناس مراجعه کنید تا به بررسی وضعیت کودک شما بپردازند. برخی از مواردی که ممکن است برای مراجعه به روانشناس ضروری باشد، عبارتند از:
- کودک مرتبا تصاویر خشن را طراحی می کند.
- اشکال را بزرگتر از حد معمول ترسیم می کند.
- کودک قسمت های بدن جدا شده ای را برای انسان ها طراحی می کند.
- از رنگ های تیره و تصاویر ناخوشایند زیاد استفاده می کند.
