تنبلی چشم کودکان یکی از اختلالاتی است که کودکان از زمان تولد تا 7 سالگی امکان درگیری با آن را دارند و در صورتی که تا قبل از 5 سالگی این مشکل برطرف نشود امکان بر طرف شدن کامل این مشکل بینایی هر ساله پایین تر می آید تا جایی که حتی ممکن است فرد دچار نابینایی یا کم بینایی شود و دیگر عینک هم پاسخگو نباشد. این اختلال معمولا بر اثر ژنتیک رخ می دهد و گاها بدون علامت است. پس اگر فردی درخانواده دچار این مشکل بوده است حتما چکاپ های سالیانه را انجام دهید تا در صورت بروز مشکل سریعا درمان آغاز شود.
تنبلی چشم کودکان چیست؟
درصد شیوع تنبلی چشم در کودکان جهان فقط 3 درصد است و این اتفاق زمانی می افتد که فرد در دوران کودکی خود دید طبیعی و سالمی نداشته باشد. درصورتی که تنبلی چشم تشخیص داده نشود فرد در آینده با مشکلات بزرگتر و بیشتری از جمله انحراف چشم، آب مروارید، نزدیک بینی، دور بینی، افتادگی پلک و ... مواجه خواهد شد.
زمانی که فرد دچار تنبلی چشم می شود مغز به چشمی که دید بهتری دارد دستور پردازش می دهد و به چشم دارای اختلال هیچگونه دستور یا پیامی نمی دهد و به مرور زمان این دستور و پیام کم و کمتر می شود و در نهایت چشم سالم قوی تر و چشم دیگر دچاراختلال تنبلی شده و احتمال از بین رفتن بینایی فرد وجود دارد.
تنبلی چشم بزرگسالان نیز مهم و قابل توجه است. این بیماری تقریبا در هر سنی قابل درمان است ولی در سنین بالاتر درمان سخت تر و طولانی تر می شود.
بیشتر بخوانید: بیماری های چشمی در کودکان، علائم و روش های درمان
مهم ترین علائم و نشانه های تنبلی چشم در کودکان
اکثر کودکانی که به اختلال تنبلی چشم دچار می شوند علائم خاصی ندارند و از روی ظاهر آن ها امکان تشخیص بیماری وجود ندارد و شما با مراجعه به یک متخصص چشم و انجام یک سری تست متوجه این بیماری خواهید شد. از جمله دلایلی که باعث ایجاد تنبلی چشم می شود به رشد نکردن بخش پردازش بصری مغز می توان اشاره کرد.
شایع ترین علائمی که گاها افراد مبتلا به تنبلی چشم ممکن است تجربه کنند:
- انحراف در یک یا دو چشم (انحراف در دو چشم بسیار نادر است.)
- عدم چرخش هماهنگ چشم ها
- عدم تشخیص عمق
- مالیدن بی وقفه چشم
- گردش سر به سمت های مختلف در زمان نگاه به موبایل و تلویزیون
- عدم دقت و تاخیر در خواندن
- عدم توانایی در انجام تمرینات ورزشی
- مشکل در حل مسائل ریاضی
- داشتن سر دردهای مزمن
- خستگی چشم ها
- مشکل در تشخیص اشیا یا مکان های دور
شایع ترین دلایل بروز اختلال تنبلی چشم کودکان
هر عامل ایجاد کننده تاری دید در کودکان می تواند از دلایل بروز اختلال تنبلی چشم کودکان باشد. از جمله دلایل شایع بروز این مشکل می توان موارد زیر را نام برد:
- عدم رشد مناسب
- تکمیل نشدن بخش پردازش بصری مغز
- ژنتیک
- وزن کم در زمان تولد
- تولد زود رس کودک
- تعادل نداشتن عضلات چشم
- اختلاف در وضوح تصویر در بین دو چشم
راه های تشخیص تنبلی چشم در کودکان
برای تشخیص تنبلی چشم در کودکان شما نیاز به مراجعه به یک چشم پزشک دارید و معمولا خانواده ها خود نمی توانند این اختلال را شناسایی کنند. از دیگر راه های تشخیص تنبلی چشم زمانی است که کودک شما می خواهد به مدرسه برود در این زمان با چک کردن چشم ها و در صورت بودن مشکلی خاص در همان سنین کوچکی امکان درمان سریع تر و راحت تر با درصد بهبود بالاتر امکان پذیر است.
در حالت دیگر شما زمانی که به پزشک مراجعه کنید در صورتی که متوجه هرگونه انحراف یا اختلال در چشم شود برای بررسی های دقیق تر قطره ای داخل چشم ریخته می شود تا مردمک چشم بزرگ تر و بررسی های دقیق انجام شود.
راه های درمان تنبلی چشم در کودکان
از جمله روش های درمان تنبلی چشم در کودکان می توان موارد زیر را نام برد:
- استفاده از عینک
- استفاده از چشم بند
- جراحی
- استفاده از قطره چشمی آتروپین
- انجام تمرینات چشمی
روش های گفته شده جزء جدیدترین روش های درمان برای تنبلی چشم در جهان محسوب می شوند.
بیشتر بخوانید: شایع ترین علل سردرد کودکان و روش های درمان آن
تنبلی چشم تا چه سنی قابل درمان است؟
دوره درمان تنبلی چشم برای کودکان معمولا چند هفته است. البته گاها دوره درمان بین 6 ماه الی 2 سال هم وی می کشد. درصورتی که دوره درمان کامل نشود امکان برگشت دوباره تنبلی چشم وجود د ارد. هنوز مشخص نیست درمان برای کودکان بالای 8 سال تا چه حد می تواند تاثیر گذار باشد. بهترین سن برای درمان تنبلی چشم تا قبل از 7 سال است و هرچه سن کودک بالاتر برود تاثیر درمان کمتر می شود.
تست تنبلی چشم در خانه امکان دارد؟
آیا تست تنبلی چشم در خانه امکان دارد؟ پاسخ مثبت است. شما در خانه با استفاده از یک چشم بند یا حوله می توانید یکی از چشم های کودک خود را ببندید و سپس برای گرفتن تست از یک شی استفاده کنید و با بالا، چپ، راست و پایین کردن شی حرکت چشم کودک خود را مورد بررسی قرار دهید و پس از آن با چشم دیگر هم همین بازی را تکرار کنید و در صورت مشاهده ایراد به پزشک برای معالجات تخصصی تر مراجعه کنید.
فرق تنبلی چشم و انحراف چشم
در بیان فرق بین تنبلی و انحراف چشم باید گفت گاهی اوقات حتی تنبلی چشم به دلیل انحراف چشم است. تنبلی چشم عارضه ای است که در آن مغز به چشم ضعیف تر سیگنال نمی فرستد و اصطلاحا آن را نادیده می گیرد و تمام توان خود را بر روی چشم قوی تر می گذارد. در انحراف چشم برای دیدن یک ناهماهنگی بین دو چشم وجود دارد و فرد ممکن است در یک زمان نتواند به یک جا نگاه کند.
تغذیه مناسب برای تنبلی چشم
تغذیه مناسب یکی دیگر از راه های جلوگیری و بهبود تنبلی چشم است. در صورتی که در رژیم غذایی چاقی و یا لاغری هستید حتما داشتن سبزیجات و مواد غذایی که دارای ویتامین A هستند را در برنامه غذایی خود داشته باشید که بسیار برای تقویت چشم موثر است. بعد از ویتامین ها از ماهی سالمون، لوبیا چیتی، سبزیجات دارای برگ سبز و میوه هایی مثل پرتقال غافل نشوید.
بیشتر بخوانید: اهمیت ویتامین D در سلامت کودکان و نوزادان
تنبلی چشم کودکان خود را هر چه سریع تر درمان کنید
تنبلی چشم کودکان یک بیماری غیر قابل درمان نیست و در صورت مراجعه در زمان درست و شروع درمان بهترین نتایج را می توانید کسب کنید. در صورتی که کودک شما به تنبلی چشم مبتلا شد اصلا نگران نباشید و فقط تمام مراحل درمان را که توسط متخصص اطفال توصیه می شود را انجام دهید. در این مقاله برخی از علائم و نشانه هایی که ممکن است در کودکان دیده شود بیان شد تا شما با آگاهی بیشتر کودک خود را بزرگ کنید و از کنار برخی علائم و مشکلات به سادگی عبور نکنید.
